Uiser:Irtapil/Urdu

Frae Wikipedia, the free beuk o knawledge

for Urdu page


Letter Names and Phonemes 2020-05-15 22:55[eedit | eedit soorce]

GO TO URDU PAGE FOR LATEST VERSION

Isolated
Letter
[N]
Phoneme Urdu Letter Name [1][2] Unicode
[3][4]
Nummer in
Urdu alphabet
IPA Scots Letter closest Phoneme in Scots closest Phoneme in Inglis Nastaliq
[footnote 1]
diacritics
[2]
Romanizations [2][5] [2]
ا /ɑː/ /ā/
/ʔ/ /–/

[citation needit]
(example needed) الف الِف alif[2] / alef[4] U+0627 1 1
ب /b/ (example needed) B in "bat" بے بے [2] / beh[4] U+0628 2 2
پ /p/ (example needed) پے پے [2] / peh[3] U+067E 3 3
ت /t̪/ (example needed) تے تے [2] / teh[4] U+062A 4 4
ٹ /ʈ/ (example needed) ٹے ٹے ṭē[2] / tteh[3] U+0679 5 5
ث /s/ (example needed) ثے ثے [2] / s̱ē U+062B 6 6
ج /d͡ʒ/ (example needed) جيم جِيم jīm[2] / jeem[4] U+062C 7 7
چ /t͡ʃ/ (example needed) چے چے čē[2] / [2] / tcheh[3] U+0686 8 8
ح /ɦ/ (example needed) بڑی حے بَڑی حے baṛī ħē[2] / baṛī ḥē   U+062D 9 9
خ /x/ "guttural" Kh [6] ch in "loch" [6] خے خے [2] / khē[2] / khah[4] / k͟hē   U+062E 10 10
د /d/ (example needed) دال دال dāl[2] / dal[4]   U+062F 11 11
ڈ /ɖ/ (example needed) ڈال ڈال ḍāl[2] / ddal[3] U+0688 12 12
ذ /z/ (example needed) ذال ذال zāl[2] / ẕāl U+0630 13 13
ر /r/ (example needed) رے رے [2] / reh[4]   U+0631 14 14
ڑ /ɽ/ (example needed) ڑے ڑے ṛē[2] / rreh[3]   U+0691 15 15
ز /z/ (example needed) زے زے [2] / zey   U+0632 16 16
ژ /ʒ/ (example needed) ژے ژے žē[2] / zhē[2]   U+0698 17 17
س /s/ (example needed) سین سِين sīn[2] / seen[4]   U+0633 18 18
ش /ʃ/ (example needed) شین شِين šīn[2] / shīn[2] / sheen[4]   U+0634 19 19
ص /s/ (example needed) صاد صْواد  swād[2] / sad[4] / ṣwād   U+0635 20 20
ض /z/ (example needed) ضاد ضْواد żwād[2] / ẓwād   U+0636 21 21
ط /t/ (example needed) طوے طوئے tō’ē[2] / tah[4] / tōē / t̤o'ē / toy U+0637 22 22
ظ /z/ (example needed) ظوے ظوئے zō’ē[2] / zōē / z̤o'ē   U+0638 23 23
ع /ɑː/ /oː/ /eː/
/ʔ/ /ʕ/ /∅/

(footnote)
(example needed) عین عَيْن ‘ain[2] / ain[4] ayn   U+0639 24 24
غ /ɣ/ (example needed) غین غَيْن ğain[2] / ghain[4] / g͟hain U+063A 25 25
ف /f/ (example needed) فے فے [2] / feh[4] U+0641 26 26
ق /q/ (example needed) قاف قاف qāf[2] / qaf[4] U+0642 27 27
ک /k/ (example needed) کاف کاف kāf[2] / kāf   U+06A9 28 28
گ /ɡ/ (example needed) گاف گاف gāf[2] / gaf[3]   U+06AF 29 29
ل /l/ (example needed) لام لام lām[2] / lam[4]   U+0644 30 30
م /m/ (example needed) میم مِيم mīm[2] / meem[4]   U+0645 31 31
ن /n/ /ɲ/
/ɳ/ /ŋ/
(example needed) نون نُون nūn[2]noon[4]   U+0646 32 32
ں / ◌̃ / (example needed) نون غنہ نُونِ غُنّہ nūn-e ğunnah[2] / noon ghunna[3] / nūn g͟hunnah U+06BA 33
◌٘    ٘   ــ٘ـ U+0658
و /ʋ/ /ʊ/ /uː/ /oː/ /ɔː/
[V/W]
(example needed) واؤ واؤ vāō[2] /  wāō[2] / waw[4] / wā'o U+0648 34 33
ہ /ɦ/ /ɑː/ /e:/ (example needed) گول ہے گول ہے gōl hē[2] / heh goal[3] / gol hē U+06C1 35 34
ه چهوٹی هے چهوٹی هے čhōṭī hē [2] U+0647
[2]
Arabic
[footnote]
ھ /ʰ/ or /ʱ/ (example needed) دو چشمی ہے دوچَشْمی ہے dō-čašmī hē[2] /
heh doachashmee[3]
/ do-cashmī hē
U+06BE 36
ی /j/ /iː/ /ɑː/ (example needed) چھوٹی يے چھوٹی يے čhōṭī yē[2] / choṭī yē   U+06CC 38 35
ے /ɛː/ /eː/ (example needed) بڑی يے بَڑی يے baṛī yē[2] / yeh barree[3] U+06D2 39
ء ء /ʔ/ /∅/ (footnote) (example needed) ہمزہ ہَمْزه hamzah[2] / hamza[4] U+0621 37 0 or 35
ئ ئ U+0626


^Nastaliq: See Inglis Wikipedia: "Nastaliq".

^V/W:

^Hamza:

^Ayn:

^Arabic Ha:


Letter Names and Phonemes 2020-05-15 15:55[eedit | eedit soorce]

GO TO URDU PAGE FOR LATEST VERSION

See below for written vowels


Isolated
Letter
[N]
Phoneme Urdu Letter Name [1][2] Unicode
[3][4]
Nummer in
Urdu alphabet
IPA Scots Letter closest Phoneme in Scots closest Phoneme in Inglis Nastaliq
[footnote 1]
diacritics
[2]
Romanizations [2][5] [2]
ا /ɑː/ /ā/
/ʔ/ /–/

[citation needit]
(example needed) الف الِف alif[2] / alef[4] .U+0627 1 1
ب /b/ (example needed) B in "bat" بے بے [2] / beh[4] .U+0628 2 2
پ /p/ (example needed) پے پے [2] / peh[3] .U+067E 3 3
ت /t̪/ (example needed) تے تے [2] / teh[4] .U+062A 4 4
ٹ /ʈ/ (example needed) ٹے ٹے ṭē[2] / tteh[3] .U+0679 5 5
ث /s/ (example needed) ثے ثے [2] / s̱ē .. 6 6
ج /d͡ʒ/ (example needed) جيم جِيم jīm[2] / jeem[4] .U+062C 7 7
چ /t͡ʃ/ (example needed) چے چے čē[2] / [2] / tcheh[3] .U+0686 8 8
ح /ɦ/ (example needed) بڑی حے بَڑی حے baṛī ħē[2] / baṛī ḥē   .. 9 9
خ /x/ "guttural" Kh [6] ch in "loch" [6] خے خے [2] / khē[2] / khah[4] / k͟hē   .. 10 10
د /d/ (example needed) دال دال dāl[2] / dal[4]   .. 11 11
ڈ /ɖ/ (example needed) ڈال ڈال ḍāl[2] / ddal[3] .. 12 12
ذ /z/ (example needed) ذال ذال zāl[2] / ẕāl .. 13 13
ر /r/ (example needed) رے رے [2] / reh[4]   .. 14 14
ڑ /ɽ/ (example needed) ڑے ڑے ṛē[2] / rreh[3]   .. 15 15
ز /z/ (example needed) زے زے [2] / zey   .. 16 16
ژ /ʒ/ (example needed) ژے ژے žē[2] / zhē[2]   .. 17 17
س /s/ (example needed) سین سِين sīn[2] / seen[4]   .. 18 18
ش /ʃ/ (example needed) شین شِين šīn[2] / shīn[2] / sheen[4]   .. 19 19
ص /s/ (example needed) صاد صْواد  swād[2] / sad[4] / ṣwād   .. 20 20
ض /z/ (example needed) ضاد ضْواد żwād[2] / ẓwād   .. 21 21
ط /t/ (example needed) طوے طوئے tō’ē[2] / tah[4] / tōē / t̤o'ē / toy .. 22 22
ظ /z/ (example needed) ظوے ظوئے zō’ē[2] / zōē / z̤o'ē   .. 23 23
ع /ɑː/ /oː/ /eː/
/ʔ/ /ʕ/ /∅/
(example needed) عین عَيْن ‘ain[2] / ain[4] ayn   U+0639 .. 24 24
غ /ɣ/ (example needed) غین غَيْن ğain[2] / ghain[4] / g͟hain U+063A .. 25 25
ف /f/ (example needed) فے فے [2] / feh[4] U+0641 .. 26 26
ق /q/ (example needed) قاف قاف qāf[2] / qaf[4] U+0642 .. 27 27
ک /k/ (example needed) کاف کاف kāf[2] / kāf   U+06A9 .. 28 28
گ /ɡ/ (example needed) گاف گاف gāf[2] / gaf[3]   U+06AF .. 29 29
ل /l/ (example needed) لام لام lām[2] / lam[4]   U+0644 .. 30 30
م /m/ (example needed) میم مِيم mīm[2] / meem[4]   U+0645 .. 31 31
ن /n/ /ɲ/
/ɳ/ /ŋ/
(example needed) نون نُون nūn[2]noon[4]   U+0646 .. 32 32
ں / ◌̃ / (example needed) نون غنہ نُونِ غُنّہ nūn-e ğunnah[2] / noon ghunna[3] / nūn g͟hunnah U+06BA .. 33
◌٘    ٘   ــ٘ـ U+0658 ..
و /ʋ/ /ʊ/ /uː/ /oː/ /ɔː/
[V/W]
(example needed) واؤ واؤ vāō[2] /  wāō[2] / waw[4] / wā'o U+0648 .. 34 33
ہ /ɦ/ /ɑː/ /e:/ (example needed) گول ہے گول ہے gōl hē[2] / heh goal[3] / gol hē U+06C1 .. 35 34
ه چهوٹی هے چهوٹی هے čhōṭī hē [2] U+0647 .. [2] Arabic
[footnote]
ھ /ʰ/ or /ʱ/ (example needed) دو چشمی ہے دوچَشْمی ہے dō-čašmī hē[2] / heh doachashmee[3] / do-cashmī hē U+06BE .. 36
ی /j/ /iː/ /ɑː/ (example needed) چھوٹی يے چھوٹی يے čhōṭī yē[2] / choṭī yē   U+06CC .. 38 35
ے /ɛː/ /eː/ (example needed) بڑی يے بَڑی يے baṛī yē[2] / yeh barree[3] U+06D2 .. 39
ء ء /ʔ/ /∅/ (footnote) (example needed) ہمزہ ہَمْزه hamzah[2] / hamza[4] U+0621 .. 37 0 or 35
ئ ئ U+0626 ..

See Inglis Wikipedia: "Nastaliq".

^V/W:

^Hamza:

Similar but different letters in Urdu and Arabic script[eedit | eedit soorce]
Similar but different letters in Urdu and Arabic script
Characters
Urdu
Characters
Arabic
ہ (U+06C1)
ھ (U+06BE)
ه (U+0647)
ی (U+06CC) ى (U+0649)
ي (U+064A)
ک (U+06A9) ك (U+0643)

old version[eedit | eedit soorce]

core alphabet[eedit | eedit soorce]

See below for written vowels

Isolated
Letter
Form
[N]
Sound Name [1][2] Unicode
[3][4]
number in
alphabet
ALA‑LC [7] Hunterian [8] IPA Scots closest sound in Scots closest sound in Inglis Nastaliq
[footnote 1]
diacritics
[2]
Romanizations [2][5] [2]
ا /ɑː/ /ā/
/ʔ/ /–/

[citation needit]
(example needed) الف الِف alif[2] / alef[4] .U+0627 1 1
ب b /b/ (example needed) B in "bat" بے بے [2] / beh[4] .U+0628 2 2
پ p? /p/ (example needed) پے پے [2] / peh[3] .U+067E 3 3
ت t /t̪/ (example needed) تے تے [2] / teh[4] .U+062A 4 4
ٹ t /ʈ/ (example needed) ٹے ٹے ṭē[2] / tteh[3] .U+0679 5 5
ث s /s/ (example needed) ثے ثے [2] / s̱ē .. 6 6
ج j /d͡ʒ/ (example needed) جيم جِيم jīm[2] / jeem[4] .U+062C 7 7
چ c ch /t͡ʃ/ (example needed) چے چے čē[2] / [2] / tcheh[3] .U+0686 8 8
ح h /ɦ/ (example needed) بڑی حے بَڑی حے baṛī ħē[2] / baṛī ḥē   .. 9 9
خ k͟h kh /x/ (example needed) خے خے [2] / khē[2] / khah[4] / k͟hē   .. 10 10
د d /d/ (example needed) دال دال dāl[2] / dal[4]   .. 11 11
ڈ d /ɖ/ (example needed) ڈال ڈال ḍāl[2] / ddal[3] .. 12 12
ذ z /z/ (example needed) ذال ذال zāl[2] / ẕāl .. 13 13
ر r /r/ (example needed) رے رے [2] / reh[4]   .. 14 14
ڑ r /ɽ/ (example needed) ڑے ڑے ṛē[2] / rreh[3]   .. 15 15
ز z /z/ (example needed) زے زے [2] / zey   .. 16 16
ژ zh zh /ʒ/ (example needed) ژے ژے žē[2] / zhē[2]   .. 17 17
س s /s/ (example needed) سین سِين sīn[2] / seen[4]   .. 18 18
ش sh sh /ʃ/ (example needed) شین شِين šīn[2] / shīn[2] / sheen[4]   .. 19 19
ص s /s/ (example needed) صاد صْواد  swād[2] / sad[4] / ṣwād   .. 20 20
ض z /z/ (example needed) ضاد ضْواد żwād[2] / ẓwād   .. 21 21
ط t /t/ (example needed) طوے طوئے tō’ē[2] / tah[4] / tōē / t̤o'ē / toy .. 22 22
ظ
[footnote]
z /z/ (example needed) ظوے ظوئے zō’ē[2] / zōē / z̤o'ē   .. 23 23
ع ʻ / ‘ / ` / ' / ’ / ʼ
[footnote 3]
/ɑː/ /oː/ /eː/
/ʔ/ /ʕ/ /∅/
(example needed) عین عَيْن ‘ain[2] / ain[4] ayn   U+0639 .. 24 24
غ g͟h gh /ɣ/ (example needed) غین غَيْن ğain[2] / ghain[4] / g͟hain U+063A .. 25 25
ف f /f/ (example needed) فے فے [2] / feh[4] U+0641 .. 26 26
ق q /q/ (example needed) قاف قاف qāf[2] / qaf[4] U+0642 .. 27 27
ک k /k/ (example needed) کاف کاف kāf[2] / kāf   U+06A9 .. 28 28
گ g /ɡ/ (example needed) گاف گاف gāf[2] / gaf[3]   U+06AF .. 29 29
ل l /l/ (example needed) لام لام lām[2] / lam[4]   U+0644 .. 30 30
م m /m/ (example needed) میم مِيم mīm[2] / meem[4]   U+0645 .. 31 31
ن n /n/ /ɲ/
/ɳ/ /ŋ/
(example needed) نون نُون nūn[2]noon[4]   U+0646 .. 32 32
ں n / ◌̃ / (example needed) نون غنہ نُونِ غُنّہ nūn-e ğunnah[2] / noon ghunna[3] / nūn g͟hunnah U+06BA .. 33
◌٘    ٘   ــ٘ـ U+0658 ..
و v or
ū/u/o/au
[V/W]
w or
ū/u/o/au
[V/W]
/ʋ/ /ʊ/ /uː/ /oː/ /ɔː/ [V/W] (example needed) واؤ واؤ vāō[2] /  wāō[2] / waw[4] / wā'o U+0648 .. 34 33
ہ h / ā / e /ɦ/ /ɑː/ /e:/ (example needed) گول ہے گول ہے gōl hē[2] / heh goal[3] / gol hē U+06C1 .. 35 34
ه چهوٹی هے چهوٹی هے čhōṭī hē [2] U+0647 .. [2] Arabic
[footnote]
ھ h /ʰ/ or /ʱ/ (example needed) دو چشمی ہے دوچَشْمی ہے dō-čašmī hē[2] / heh doachashmee[3] / do-cashmī hē U+06BE .. 36
ی y / ī / á /j/ /iː/ /ɑː/ (example needed) چھوٹی يے چھوٹی يے čhōṭī yē[2] / choṭī yē   U+06CC .. 38 35
ے ai / e /ɛː/ /eː/ (example needed) بڑی يے بَڑی يے baṛī yē[2] / yeh barree[3] U+06D2 .. 39
ء ء ʼ / – / yi
/ʔ/ /∅/ [footnote 2] ہمزہ ہَمْزه hamzah[2] / hamza[4] U+0621 .. 37 0 or 35
ئ ئ U+0626 ..

See Inglis Wikipedia: "Nastaliq".


Similar but different letters in Urdu and Arabic script
Characters
Urdu
Characters
Arabic
ہ (U+06C1)
ھ (U+06BE)
ه (U+0647)
ی (U+06CC) ى (U+0649)
ي (U+064A)
ک (U+06A9) ك (U+0643)
  1. a b c Delacy 2003, p. XV–XVI.
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg bh bi bj bk bl bm bn bo bp bq br bs bt bu bv bw bx by bz ca cb cc cd ce cf cg ch ci cj ck cl cm cn co cp cq cr cs ct cu cv cw cx cy cz da db dc dd de df dg dh di dj dk dl dm dn do dp dq dr ds dt du dv dw dx dy dz ea eb ec ed ee ef eg eh ei ej ek el em en eo ep eq er es et Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named user.uni-hannover
  3. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag "Extended Arabic Letter". unicode.org. Retrieved 7 May 1920. Check date values in: |accessdate= (help)
  4. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg bh bi bj bk "Based on ISO 8859-6". unicode.org. Retrieved 7 May 1920. Check date values in: |accessdate= (help)
  5. a b c Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named kindle project fluency
  6. a b c d Kashani, Aabid (2019). Urdu: The Ultimate Beginners Learning Guide: Master The Fundamentals Of The Urdu Language (Kindle ed.). Dirk Alan Llorens?.
  7. "Urdu romanization" (PDF). The Library of Congress.
  8. Geographical Names Romanization in Pakistan. UNGEGN, 18th Session. Geneva, 12–23 August 1996. Working Papers No. 85 and No. 85 Add. 1.